Hal Kayıt Sistemi (HKS)

31 Aralık 2020

1.PROJENİN HUKUKİ DAYANAĞI VE KAPSAMI

Hal Kayıt Sistemi (HKS), 5957 sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanunun 15 ve 16 ncı maddesine istinaden Bakanlığımız bünyesinde elektronik ortamda kurulmuş ve 2012 yılı başında www.hal.gov.tr web adresi üzerinden resmi olarak faaliyete alınmıştır.
 
Hal Kayıt Sistemi ile sebze ve meyve ticaretine ilişkin güncel veri tabanının oluşturulması, sebze ve meyve ticaretinin elektronik ortamda takip edilmesi, meslek mensuplarının kayıt altına alınması, toptancı halleri arasında ortak bilgi paylaşımı ve iletişimin sağlanması, sektördeki kayıt dışılığın önlenmesi, hesap verilebilirlik ile saydamlığın sağlanması, kamu sektörünün, sebze ve meyve ticaretine yönelik olarak daha sağlıklı değerlendirmeler yapabilmesi ve düzenlemeler oluşturabilmesi, tüketicilerin, ürün künyeleri sayesinde tükettikleri ürünün nerede ve kim tarafından üretildiği gibi bilgilere ulaşabilmesi amaçlanmaktadır.
 

2. HAL KAYIT SİSTEMİNDEN BEKLENEN FAYDALAR

Sistemin en temel amacı, sebze ve meyve ticaretinin merkezi olarak izlenebilmesi, işlemlerin kayıt altına alınması ve sektöre yönelik sağlıklı verilerin elde edilmesidir. Bu kapsamda, Hal Kayıt Sistemi üzerinden;
  • Ülke geneli günlük sebze ve meyve fiyat ve miktar bilgilerine,
  • Toptancı hallerinin sayıları, faaliyet merkezleri, iletişim bilgileri, yöneticileri ve hizmet tesisleri bilgilerine,
  • Hal Hakem Heyetlerinin faaliyet merkezleri, iletişim bilgileri ve üyelerine ilişkin bilgilere,
  • Bakanlığımızdan belge alan üretici örgütlerinin sayıları, faaliyet merkezleri, faaliyet alanları ve iletişim bilgilerine,
  • Sebze ve meyve ticareti yapan meslek mensupları ve diğer işletmelerin faaliyetlerine, sayılarına, işlem hacimlerine ilişkin bilgilere   
erişilebilecektir.
 

3.HAL KAYIT SİSTEMİNİN UYGULAMASINA İLİŞKİN BİLGİLER

Hal Kayıt Sistemi, “bildirim modeli” üzerine kuruludur. Bildirim; bildirim miktarı veya üzerindeki malların üretildiği yerden veya girdiği gümrük kapısının bulunduğu yerden her ne sebeple olursa olsun sevkinden önce bildirimciler tarafından Hal Kayıt Sistemi’ne beyan edilmesidir.


Ürün Künyesi
 
Hal Kayıt Sistemi ürün künyesi uygulamasıyla tüm tüketicileri ilgilendiren bir yapıya sahiptir. Sisteme yapılan bildirimler sonucunda oluşan ve malların perakende satış noktalarında yer alan ürün künyeleri sebze ve meyveler için kimlik vazifesi görmektedir. Bu sayede, tüketiciler, künye numarasını Hal Kayıt Sistemi üzerinden sorgulayarak malların cinsi, miktarı, hangi üretici/işletmeye ait olduğu bilgisine ulaşabilmektedirler.
 
Hal Kayıt Sistemi Çağrı Merkezi
 
Hal Kayıt Sistemi Çağrı Merkezi 2012 yılının Ocak ayında faaliyetine başlamıştır. Çağrı Merkezine 444 0 425 (444 0 HAL) numarasından erişim sağlanmaktadır.

Çağrı merkezi üzerinden bildirimciler;
  • Bildirim işlemleri,
  • Bilgi alma,
  • Uygulamaya ilişkin her türlü teknik destek,
  • Şikâyet,
 konularında hizmet almaktadırlar.

4. HAL KAYIT SİSTEMİ KULLANICILARI

Hal Kayıt Sistemi’ne yönelik olarak bugüne kadar Bakanlığımız ticaret il müdürlükleri ve toptancı hal yönetim birimleri Sisteme tanımlanmış, yetkililerin Sisteme kaydı yapılmış ve bu kişilere kullanıcı adı ve şifresi verilmiştir. Toptancı hali içinde faaliyet gösterenlerin toptancı hal yönetimlerince, toptancı hali dışında faaliyet gösterenlerin ise ticaret il müdürlüklerince Sisteme kayıt işlemleri yürütülmüş ve bu kişilere kullanıcı adı ile şifreleri verilmiştir. 

Bildirimciler, organik ve iyi tarım uygulamaları kapsamında üretilen sertifikalı ürünler dahil bildirim miktarı veya üzerindeki sebze ve meyvelerin her ne şekilde olursa olsun alımı, satımı ve devrini yapan gerçek veya tüzel kişilerdir. Bu kişilerin, yaptıkları alım, satım ve sevk işlemlerini Hal Kayıt Sistemi’ne bildirmeleri gerekmektedir. Bildirimciler bildirimlerini kullanıcı sıfatlarına göre yapabilmekte, her bildirimcinin birden fazla kullanıcı sıfatı olabilmektedir.

Sebze ve meyve ticareti mevzuatında, üretici, malları üretenler; üretici örgütü, üreticilerce kurulan ve ilgili Yönetmeliğe göre üretici örgütü belgesi almış olan tüzel kişilikler; komisyoncu, malların toptan satışı amacıyla kendi adına ve başkası hesabına komisyon esası üzerinden çalışan meslek mensupları; tüccar, malların toptan satışı amacıyla kendi adına ve hesabına çalışan meslek mensupları; ihracatçı, malların ihracatını yapanlar; ithalatçı, malları ithal edenler; sanayici, sınai üretimde kullanılmak üzere mal satın alanlar; perakendeci, malları toptan temin ederek doğrudan tüketicilere perakende olarak satan manav, market, pazarcılar; lokanta, otel, yurt ve hastaneler, malları münhasıran kendi tüketiminde kullanan yerler ile depo, tasnif ve ambalajlama tesisleri ise, malların depolandığı, işlendiği veya sevk edildiği yerler olarak tanımlanmıştır.